املش، شهریست که بنا بر نظر باستان شناسان دارای قدمتی سه هزار ساله است.
منطقه خزر شهر تاریخی املش در فاصله 75 کیلومتری رشت در منطقه کوهپایه ای واقع شده است. رودخانه شلمان رود این شهر را به دو قسمت تقسیم می کند و با توجه به راکد بودن آب این رودخانه در گذشته به آبلش معروف بوده که به تدریج به املش تغییر نام یافته است.
مردم آن در ساخت ظروف سفالی و نمد مالی مهارت خاصی دارند و سه شنبه بازار املش نمونه کاملی از بازارهای سنتی گیلان است که مردم این منطقه با حضور گسترده خود رونق خاصی به آن می بخشند. مردم این شهر روزهای بازار را گالش بازار می نامند. این شهرستان شامل دو بخش مرکزی و رانکوه بوده و اقتصاد این منطقه بر پایه کشاورزی و دامداری است که از محصولات مهم کشاورزی املش می توان چای، برنج و گندم را نام برد. ساکنین جلگه به پرورش گاو، طیور و کرم ابریشم مشغولند و در مناطق کوهپایه ای و کوهستانی به پرورش زنبور عسل می پردازند.
"رومن گیرشمن" رئیس هیأت کاوش های باستان شناسی وقت ایران، اشیای بدست آمده از املش را متعلق به قرن 8 و 9 ق . م می داند و معتقد است اطلاعاتی که از دوران آغاز تمدن ایرانی به دست آمده نتیجه کشفیات اتفاقی دهقانان در ناحیه جنوب غربی دریای مازندران است.
عمده آثاری که از آن به عنوان هنر املش یاد می شود از تپه ها و گورستان هایی یافت شده که در حوزه ی جنوبی شهرستان رودسر، املش و بیشتر در نقاط کوهستانی مستقر بوده اند. این آثار متأسفانه توسط حفاران غیرمجاز مورد دستبرد قرار گرفته اند. بیشتر آثاری که منسوب به املش است و در موزه های گوناگون عرضه شده، از منطقه قیس آباد ( غیاث آباد ) به دست آمده اند.
گیرشمن آثار به دست آمده از قبور املش را متعلق به دوره مگالتیک یعنی سه هزار سال قبل می داند. او معتقد است در هنر املش آثار زیادی از نفوذ هنر بین النهرین مشهود نیست. کوه های مرتفع و صعب العبوری که این مردم در آن زندگی می کردند دنباله جبال قفقاز است و آثار هنر ایران شباهت به آثاری دارد که در آغاز عصر آهن در قفقاز پرورش یافته بود. وجود مجسمه های کوچک برنزی در این ناحیه ما را وا می دارد تصور کنیم رابطه ای میان هنرمندان املش با نواحی قفقاز وجود داشته و شاید این هنرمندان از همان مردمانی باشند که پیش از آمدن به سرزمین ایران از کوه های قفقاز عبور کرده اند.
پروفسور آندره گدار که اولین رئیس مؤسسه ی باستان شناسی ایران بود جنس اشیای به دست آمده از گورستان های نواحی املش، پیرکوه، دیلم و دیگر روستاها را بیشتر از سفال سرخ رنگ دانسته است. طبق نظر او در گورستان های دیلم، اشیای سفالی منقوش اگر هم وجود داشته باشد کشف نشده است، اما مقدار زیاد اشیای طلا و نقره کشف شده در این ناحیه نشان می دهد تزئینات آنها گاهی با هنر یونانی ها یا هنر آتروسک وابسته بوده است.
از آثار کشف شده از املش باید از دو چشم بند برنزی مربوط به زین و یراق اسب نام برد که کتیبه ای به خط میخی بر روی آنهاست و اسامی دو تن از شاهان مانایی و اورارتویی یعنی "منوا" و "آرگیشتی" بر روی آن حک شده است.
شاه آرگیشتی همان حاکم اورارتویی است که به وجود کتیبه ای از او در آبادی رازلیق نزدیک سراب اشاره شده است. پیدا شدن نام او بر روی چنین وسیله ای در املش خبر از ارتباط فرهنگی – هنری و یا به نوعی بازرگانی بین مناطق حاشیه دریای مازندران و ممالک تحت سیطره اورارتورهاست و شاید هم هدیه ای ارسالی برای یکی از حکام دوره آغاز تاریخی املش باشد.
مناطق ییلاقی و باغات چای، غار تلابن گورج و هفت خم تله سر، چشمه آب معدنی لوزان، یخچال طبیعی ملجادشت، دهکده ییلاقی خسیل دشت، هلو دشت و تالاب زربیجار، پارک های قدیمی گلستان، آبی بیجار و میرزا کوچک خان، بافت تاریخی شهر املش، برج تاریخی میل امام با ارتفاع 7 متر، خانه های قدیمی خاندان صوفی (املش)، قلعه شاه نشین قلعه جاذبه های گردشگری و تاریخی این شهر هستند.